دکتر روماتولوژی
یک پزشک متخصص یا فوق تخصص است که به منظور تشخیص و درمان بیماری‌هایی مانند بیماری‌های التهابی، بیماری‌های خود ایمنی، بیماری‌های مفاصل ، اختلالات اسکلتی ماهیچه‌ای و لوپوس آموزش دیده است. دکتر روماتولوژی و یا به عبارتی پزشک متخصص روماتولوژی صرفا در درمان‌های بدون جراحی بیماری‌های مذکور تخصص دارد.
تحصیلات متخصص روماتولوژی
اولین قدم برای تبدیل شدن به یک روماتولوژیست یا فوق تخصص روماتولوژی، تکمیل دوره پزشکی عمومی است. تمامی پزشکان بعد از اتمام دوره پزشکی عمومی در صورت قبولی در آزمون تخصص می‌توانند دوره تخصصی داخلی را بگذرانند. بعد از گذراندن چهار سال رزیدنتی (دوره تخصصی داخلی) باید در دوره فوق تخصص روماتولوژی که معمولا حدود دو تا سه سال طول می‌کشد، شرکت کرده و مدرک تخصص روماتولوژی را دریافت کنند. دکتر روماتولوژی باید در طول زندگی کاری خود دوره‌های متعددی را بگذراند و دانش خود را همواره به روز نگه دارد.
خدمات مهم متخصص روماتولوژی عبارت‌اند از:
- بیماری‌های مفصلی غیر التهابی و حاد شونده
- بیماری‌های التهابی و خود ایمنی
- بیماری‌های مربوط به بافت نرم
- درد‌های مزمن در تمام نواحی بدن
- اختلالات متابولیک تاثیر‌گذار بر استخوان
- بیماری‌های روماتیسمی جوانان یا اطفال
متخصص روماتولوژی چه بیماری‌هایی را درمان می‌کند؟
بیش از صد نوع بیماری روماتیسمی وجود دارد که یک دکتر روماتولوژی می‌تواند آن‌ها را درمان کند. بیماری‌هایی نظیر استخوان درد، کمر درد، گردن درد، درد زانو، درد پشت، آرتریت روماتوئید، روماتیسم، درد مفاصل بخصوص درد پا، آرتروز، روماتیسم مفصلی، اختلالات درد اسکلتی عضلانی، درمان پوکی استخوان، نقرس، میوزیت، فیبرومیالژیا، تاندونیت، واسکولیت و بیماری‌های خود ایمنی (شامل لوپوس، سندرم آنتی فسفولیپید، اسکلرودرمی، بیماری بهجت، روماتیسم ستون فقرات، پسوریاتیک، درگیری قلبی، درمان تیروئیدیت، پادرد، درد پشت سر، دیابت یا افزایش قند خون و…).
یک فوق تخصص روماتولوژی با تشخیص به موقع و درست خود می‌تواند تمامی بیماری‌های فوق را درمان یا پیشرفت بیماری را کنترل کند.
چه زمانی باید به فوق تخصص روماتولوژی مراجعه کنیم؟
هنگامی که درد شدیدی در مفاصل، ماهیچه‌ها و استخوان‌ها احساس شود یا درد در این نواحی بیش از چند روز طول بکشد، باید به دکتر روماتولوژی مراجعه کرد؛ به خصوص در صورت داشتن سابقه خانوادگی بیماری روماتیسمی.
بسیاری از انواع بیماری‌های روماتیسمی به راحتی در مراحل اولیه شناسایی نمی‌شوند. روماتولوژیست‌ها برای انجام کار‌های تحقیقاتی لازم به منظور کشف علت تورم و درد آموزش دیده‌اند. آن‌ها باید خیلی سریع نوع بیماری را تشخیص داده و درمان را شروع کنند.
بیماری‌های روماتیسمی معمولا در طول زمان تغییر پیدا کرده و پیشرفت می‌کنند. به همین دلیل متخصص روماتولوژی باید در مراحل اولیه، بیماری را تشخیص دهد تا بتواند در اوایل بیماری آن را درمان کرده و جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد.
خدمات متخصص روماتولوژی
همانطور که پیش‌تر ذکر شد، دلایل مراجعه به متخصص روماتولوژی بیش از صد مورد است، اما مهم‌ترین دلایل مراجعه عبارت‌اند از:
۱- درد مفاصل
درد مفاصل می‌تواند التهاب، ناراحتی یا درد در نواحی مختلف مفصل مانند غضروف، استخوان، تاندون، عضلات و رباط باشد. درد مفاصل ممکن است شدید بوده و با کوچک‌ترین حرکتی دردناک شود یا ممکن است حالتی خفیف داشته باشد؛ یعنی فقط بعد از انجام یک سری فعالیت‌های خاص درد حس شود. معمولا درد مفاصل و محدودیت حرکت، بعد از عدم تحرک‌های طولانی مانند نشستن‌های طولانی‌مدت روی صندلی، سفر یا بعد از برخاستن از خواب ایجاد می‌شود که به مرور زمان نیز خفیف‌تر می‌شود.
درد‌های مفصلی بین خانم‌ها نسبت به آقایان شایع‌تر است. ناگفته نماند که این‌گونه درد‌ها در خانم‌ها بعد از دوران یائسگی و بروز پوکی استخوان بیشتر دیده می‌شود. درمان درد مفاصل و تشخیص آن به عهده دکتر روماتولوژی است.
۲- لوپوس
لوپوس نوعی بیماری خود ایمنی است که به موجب آن سیستم ایمنی بدن به اندام‌ها و بافت‌های خود حمله می‌کند و باعث التهاب می‌شود. التهاب ناشی از لوپوس ممکن است در اکثر نواحی بدن از جمله پوست، کلیه‌ها، مفاصل، مغز، قلب، سلول‌های خونی و ریه تاثیر بگذارد.
تشخیص بیماری لوپوس کمی دشوار است؛ چراکه نشانه‌ها و علائم لوپوس مانند بیماری‌های دیگر است اما گاهی‌اوقات علامتی وجود دارد که بیماری لوپوس را از سایر بیماری‌های مشابه‌اش متمایز می‌کند.
هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما می‌توان علائم و مشکلات ناشی از آن را تا حد زیادی کنترل کرد که البته کنترل و درمان لوپوس تنها از عهده یک دکتر روماتولوژی متبحر بر می‌آید.
۳- رماتیسم مفصلی
انواع مختلفی از آرتریت یا روماتیسم وجود دارد که شایع‌ترین نوع آن آرتروز است؛ یک بیماری پیشرونده که با افزایش سن پیشرفت می‌کند. آرتروز یک بیماری سیستمیک، خود ایمنی و التهابی است که عمدتا مفاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در رماتیسم مفصلی حتی ممکن است که سایر اعضای بدن نیز درگیر شوند. در اصطلاح پزشکی، آرتریت روماتوئید (RA) معمولا به عنوان بیماری سیستمیک و التهابی شناخته می‌شود که حین ابتلا به آن، بیماری‌های مفصلی در کنار سایر علائم حاد بیماری ظاهر می‌شوند.در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید،
نقص سیستم ایمنی موجب ایجاد التهاب، آسیب مفاصل، خستگی و… می‌شود. آرتریت ناشی از التهاب اغلب منجر به درد و سفتی در مفاصل بدن هنگام صبح و بعد از بیدار شدن از خواب می‌شود. در این حالت معمولا مفاصل متورم، قرمز و داغ می‌شوند. البته ممکن است که سایر نواحی بدن مانند چشم‌ها و قلب نیز درگیر شوند. درمان رماتیسم و کنترل این بیماری به عهده دکتر است.
۴- گردن‌درد
گردن‌درد یکی از مشکلات عادی بین افرادی است که مجبورند ساعت‌های طولانی گردن خود را برای انجام کار در یک حالت یکسان نگه دارند. افرادی مانند آرایشگران، دندانپزشکان، جراحان، کاربران کامپیوتر و… ممکن است به علت نگه داشتن گردن در حالت‌های یکسان برای طولانی مدت دچار گردن‌درد و مشکلات ناشی از آن شوند. گردن‌درد می‌تواند در افراد، در نتیجه کشیدگی عضلات یا التهاب به علت عفونت‌های ویروسی و دیگر عفونت‌ها ایجاد می‌شود. برای درمان گردن‌درد ابتدا باید علت آن مشخص شود که تشخیص علت گردن‌درد به عهده دکتر روماتولوژی است.
۵- کمردرد
یکی از مهم‌ترین علل مراجعه بیماران به دکتر روماتولوژی، کمردرد است. کمردرد ممکن است بر اثر آسیب و عوامل بیرونی یا شرایط دژنراتیو و خود ایمنی ایجاد شود. در مورد اول یک متخصص طب فیزیکی یا ارتوپد می‌تواند این نوع کمردرد را درمان کند، اما در مورد دوم باید از پزشکان روماتولوژی در درمان این نوع کمردرد‌ها کمک گرفت. در چنین شرایطی فوق تخصص روماتولوژی بیماران را از نظر بیماری‌های التهابی بررسی می‌کند و سپس به درمان کمردرد می‌پردازد.
۶- نقرس
نقرس نوعی بیماری است که باعث ورم در مفاصل و درد شدید می‌شود و علائم آن (مانند تورم مفاصل و حملات درد) معمولا شبانه است. درد نقرس در مواردی می‌تواند آنقدر شدید باشد که فرد بیمار در خواب احساس گرگرفتگی و سوختن شست پایش را احساس کند و از خواب بیدار شود. همچنین در برخی موارد این درد آنقدر زیاد است که حتی انداختن ملحفه روی پا‌ها ممکن است باعث تشدید درد و عدم تحمل بیمار شود. خوشبختانه درمان نقرس در بسیاری از موارد راحت بوده و تشخیص و درمان آن به عهده فوق تخصص روماتولوژی است.
راهنمای دریافت نوبت بهترین فوق تخصص روماتولوژی در تهران
به منظور دریافت نوبت ویزیت حضوری می‌توانید از طریق سایت درمانگاه تخصصی داخلی ظفرآریا اقدام کنید.
Visits: 11